Antipatronen van het Cloud Adoption Framework
In totaal horen er 16 antipatronen bij de verschillende pijlers van het Cloud Adoption Framework (CAF).
Methode |
Antipatroon |
Strategy |
Onvoldoende motivatie |
Strategy |
Verkeerde motivatie |
Plan |
Verkeerd cloud operating model |
Plan |
Verkeerd servicemodel |
Plan |
Vervangen in plaats van moderniseren |
Ready |
Preview-services in productie |
Ready |
Onjuiste aannames over beschikbaarheid en veerkracht |
Ready |
IT als cloudprovider |
Adopt |
Gebrek aan guardrails |
Adopt |
Geen assessments |
Adopt |
Gedwongen architectuur |
Adopt |
Enkele subscription |
Manage |
Geen focus op businessdoelen |
Govern |
Verkeerde verdeling van verantwoordelijkheden |
Govern |
Verkeerde aannames over standaardbeveiliging |
Govern |
Eigen compliance- of governanceframeworks |
Organise |
IT als kostenpost |
Organise |
Platformontwikkeling zonder business goedkeuring |
Organise |
Uitbesteding van kernactiviteiten |
Organise |
Technische beslissers in plaats van cloud engineers |
Laten we elk antipatroon verder bekijken:
Strategy
1. Onvoldoende motivatie
Veel bedrijven kondigen een cloud-first of cloud-only strategie aan zonder precies te weten wat dat betekent of hoe ze succes meten. Als je al je oude systemen naar de cloud verplaatst, vraag jezelf dan af: heb je echt geoptimaliseerd voor de cloud of gewoon het probleem verplaatst?
Hoe te vermijden: Definieer duidelijke, meetbare voordelen. Stel KPI’s en doelen op die gekoppeld zijn aan bedrijfsresultaten.
2. Verkeerde motivatie
Waarom ga je naar de cloud? Misschien is dat voor jou duidelijk, maar niet iedereen begrijpt wat een cloud-only strategie inhoudt of waarom die wordt ingevoerd. Dit veroorzaakt frictie, vertraagt adoptie en leidt tot verkeerde motivatie.
Hoe te vermijden: Beschrijf en documenteer duidelijk de redenen om naar de cloud te gaan, en communiceer die effectief naar alle stakeholders binnen het bedrijf.
Plan
3. Verkeerd cloud operating model
Met een verkeerd cloud operating model bedoelen we hoe een organisatie in de cloud werkt. Er is een grote verschuiving van traditionele IT — waar de focus ligt op het bezitten en beheren van hardware — naar de cloud, waar de aandacht uitgaat naar digitale assets en workloads.
Hoe te vermijden: Bereid je organisatie voor op deze verandering en stem het cloud operating model af op de business.
4. Verkeerd servicemodel
Een veelvoorkomend antipatroon is blind overstappen op PaaS, wat soms haaks lijkt te staan op wat Microsoft vaak aanbeveelt. De overstap van IaaS naar PaaS is niet altijd de juiste keuze, vooral als je organisatie er nog niet klaar voor is. Veel bedrijven onderschatten dat de overgang van IaaS naar PaaS alle onderliggende processen en verantwoordelijkheden verandert.
Hoe te vermijden: Kies het servicemodel dat past bij de volwassenheid van je organisatie. Als je nog niet klaar bent voor PaaS, begin dan met IaaS en stap later over als je processen er klaar voor zijn.
5. Vervangen in plaats van moderniseren
Toepassingen op basis van PaaS en SaaS zijn makkelijker te beheren en vereisen minder onderhoud. Sommige organisaties proberen verouderde, complexe architecturen te ‘moderniseren’ door ze volledig te vervangen door SaaS- of cloud-native oplossingen. Zulke projecten worden vaak groot, duur en risicovol.
Hoe te vermijden: Onderzoek of vervanging door een SaaS-oplossing logisch is, in plaats van je uitsluitend te richten op modernisering.
Ready
6. Preview-services in productie
Gebruik geen services die nog in preview zijn voor productieomgevingen. Microsoft biedt preview-fases om aan te geven hoe ver een service is, maar die hebben geen SLA, geen officiële support en geen definitieve prijzen.
Hoe te vermijden: Gebruik preview-services alleen in testomgevingen of voor evaluatie, niet voor bedrijfskritische systemen.
7. Onjuiste aannames over beschikbaarheid en veerkracht
Een veelgemaakte fout is ervan uitgaan dat één VM-SLA voldoende is voor een kritieke workload. Een applicatie op een enkele IaaS VM inzetten met 99,9% uptime klinkt goed, maar negeert afhankelijkheden zoals netwerk en connectiviteit. Als die VM uitvalt, valt de hele applicatie uit, en het SLA levert alleen een service credit op.
Hoe te vermijden: Vertrouw niet blind op SLA’s, maar ontwerp voor disaster recovery en resilience.
8. IT als cloudprovider
In dit antipatroon probeert de IT-afdeling als interne cloudprovider te werken door IaaS- en PaaS-diensten te leveren en referentiearchitecturen te beheren. Dat is vaak te breed en inefficiënt.
Hoe te vermijden: Gebruik frameworks zoals het Cloud Adoption Framework en het Well-Architected Framework. Richt een Cloud Center of Excellence (CCoE) op om strategie en governance te bepalen. Stimuleer SaaS-oplossingen en automatiseer IT-processen met CI/CD-pipelines.
Manage
9. Geen focus op businessdoelen
Dit antipatroon ontstaat als technologie belangrijker wordt gevonden dan het bedrijfsresultaat. Je kunt bijvoorbeeld een nieuwe CI/CD-omgeving implementeren vanwege de technische mogelijkheden, maar als het geen impact heeft op snelheid of time-to-market, heeft het weinig waarde.
Hoe te vermijden: Stem technologie en businessdoelen op elkaar af. Meet succes aan concrete, meetbare resultaten — niet aan de invoering van nieuwe tools.
Govern
10. Verkeerde verdeling van verantwoordelijkheden
In de cloud is het niet altijd duidelijk wie waarvoor verantwoordelijk is. Bijvoorbeeld: iemand zet een VM op en denkt dat de cloudprovider de OS-updates doet — wat niet zo is. Dit leidt tot beveiligingsrisico’s.

Hoe te vermijden: Leer het shared responsibility model kennen en maak een RACI-matrix om rollen en verantwoordelijkheden vast te leggen.
11. Verkeerde aannames over standaardbeveiliging
Microsoft biedt veel beveiligingsopties, maar je moet zelf bepalen welke controles je toepast. De cloud is niet automatisch veilig.
Hoe te vermijden: Stel beveiligingsbeleid en guardrails op. Volg de Azure security best practices en gebruik tools zoals de Microsoft Cloud Security Benchmark om je omgeving te toetsen.
12. Eigen compliance- of governanceframeworks
Sommige organisaties proberen hun eigen compliance-standaarden te maken, wat vaak leidt tot conflicten met cloudomgevingen.
Hoe te vermijden: Gebruik bestaande standaarden zoals CIS Controls, NIST of regionale kaders zoals BIO (in Nederland). Microsoft’s security frameworks worden al gebruikt door overheden, banken en zorginstellingen. Als zij voldoen, is dat meestal ook genoeg voor jouw organisatie.
Organise
13. IT als kostenpost
Veel bedrijven zien IT nog steeds als kostenpost in plaats van als waardevolle partner.
Voorbeeld: De directie ziet IT als trage, dure serviceprovider, zonder te beseffen dat specifieke business units de meeste resources gebruiken. IT investeert in gedeelde assets, maar de focus blijft op kosten in plaats van waarde.
Hoe te vermijden: Maak businessunits verantwoordelijk voor hun eigen cloudkosten. Dit zorgt voor transparantie en koppelt uitgaven aan bedrijfswaarde. Gebruik tags in Azure om kosten correct toe te wijzen.
14. Platformontwikkeling zonder business goedkeuring
Als IT een platform ontwikkelt zonder input van de business, missen ontwikkelaars vaak toegang of vertrouwen. Dit leidt tot shadow IT: teams maken hun eigen Azure-subscriptions aan, wat risico’s oplevert.
Hoe te vermijden: Betrek developers en technische beslissers (TDM’s) vroeg in het proces, zodat het platform aansluit op de echte behoeften van de business.
15. Uitbesteding van kernactiviteiten
Consultants en managed service providers (MSP’s) kunnen helpen bij cloudadoptie, maar strategische beslissingen moeten intern blijven. Partners kunnen adviseren, maar het eigenaarschap van ontwerp en beleid hoort bij jouw organisatie.
Hoe te vermijden: Besteed gerust uit waar het loont, maar houd de regie over ontwerp, governance, risico, compliance en identity in eigen hand.
16. Technische beslissers in plaats van cloud engineers
Beslissers zijn belangrijk, maar zonder cloud engineers die infrastructuur als code kunnen implementeren en beleid kunnen automatiseren, stagneert adoptie. Cloud engineers zijn nodig voor het bouwen van schaalbare landing zones en automatisering.
Hoe te vermijden: Bouw teams met een goede mix van leiderschap en praktische cloud engineering skills.