Wat is IaaS-security?
Infrastructure-as-a-Service (IaaS) security verwijst naar de maatregelen, protocollen en technologieën om cloud infrastructuur te beschermen. IaaS is een cloud computing dienst waarbij providers zoals Microsoft Azure, AWS en anderen compute, storage en netwerkresources op aanvraag aanbieden in een virtuele omgeving.
Met IaaS “huur” je infrastructuurcomponenten zoals Virtual Machines (VMs), storage en netwerken van een IaaS provider. Hierdoor hoef je geen fysieke servers en datacenters meer aan te schaffen, te bezitten of te beheren. Dit maakt het een flexibelere en schaalbare optie voor organisaties.
IaaS: shared responsibility model
Een veelvoorkomende misvatting is dat overstappen naar IaaS, bijvoorbeeld via een “lift and shift migratie, alle security verantwoordelijkheden wegneemt. Het tegenovergestelde is waar. Ook in de cloud ben je nog steeds verantwoordelijk voor cloud security. Ongeacht het gekozen cloud computing model, blijft security een “shared responsibility” gedeelde verantwoordelijkheid tussen de gebruiker en de cloudprovider.

In het IaaS-model ligt de grootste verantwoordelijkheid bij de gebruiker. De cloudprovider beheert de infrastructuur, inclusief hardware, netwerkconnectiviteit en fysieke beveiliging. Daarnaast is de provider verantwoordelijk voor security op de hypervisor layer.
Als gebruiker (systeembeheerder) ben je verantwoordelijk voor alles wat overblijft:
- Beheer en installatie van het besturingssysteem (OS)
- (Netwerk)configuratie
- Middleware
- Runtime (OS-bibliotheken en aanvullende tools voor applicaties)
- Database- en storageconfiguratie
Als IaaS-gebruiker installeer je je eigen besturingssysteem en benodigde software op de gehuurde virtuele server. Dit creëert de runtime-omgeving waarin je applicaties draaien, wat betekent dat je zelf verantwoordelijk bent voor het beheer.
In vergelijking met PaaS of SaaS geeft IaaS je maximale controle over je cloud resources. Dit maakt het een flexibele oplossing, maar brengt ook de grootste verantwoordelijkheid met zich mee, inclusief de beveiliging van je infrastructuur.
Wat zijn de voordelen van IaaS-security?
IaaS-omgevingen zijn beter schaalbaar dan on-premise datacenters. Je kunt resources eenvoudig opschalen of afbouwen zonder hardware te moeten aanschaffen of onderhouden. Daarnaast bespaart IaaS op kapitaalkosten, waardoor budget vrijkomt voor andere bedrijfsdoelen.
10 IaaS security risico’s en kwetsbaarheden
Hoewel IaaS flexibiliteit, schaalbaarheid en gemak biedt ten opzichte van on-premise beheer, introduceert het ook risico’s. Je vertrouwt je data, compute resources en netwerken toe aan een externe serviceprovider.
Virtualisatie, een kernonderdeel van IaaS, is extra gevoelig voor security dreigingen. Goede beveiliging en beheer zijn daarom essentieel.
Belangrijke risico’s in IaaS zijn:
1. Misconfiguraties
Misconfiguraties zijn de grootste oorzaak van kwetsbaarheden in IaaS. Eén verkeerde instelling kan grote gevolgen hebben. Denk aan verkeerd ingestelde firewalls, toegangpolicies of storage instellingen die je infrastructuur blootstellen. Een verkeerd geconfigureerde VM met open poorten of zwakke wachtwoorden is een eenvoudig doelwit voor aanvallers. Regelmatige controles en audits helpen dit risico te beperken, vooral in multi-cloud omgevingen.
2. Ongeautoriseerde toegang
Cloud resources zijn eenvoudig toegankelijk vanaf elke internetverbonden machine. Zwakke authenticatie, verkeerde toegangsinstellingen of gestolen inloggegevens kunnen ertoe leiden dat onbevoegden toegang krijgen. Aanvallers kunnen misbruik maken van identiteitsbeheer via brute force of phishing om accounts te compromitteren. Dit kan leiden tot datalekken, diefstal van intellectueel eigendom of verstoring van bedrijfsactiviteiten.
3. Datalekken
Omdat je data-opslag direct verbonden is met de cloud, is het een aantrekkelijk doelwit voor hackers. Datalekken ontstaan wanneer gevoelige informatie onbedoeld wordt blootgesteld. Dit kan gebeuren door verkeerd ingestelde opslagaccounts, onbeveiligde API’s of te brede toegangsrechten.
4. Permanente dataverlies
Dataverlies kan optreden door menselijke fouten, ransomware, hardwarestoringen of cyberaanvallen. Een aanvaller kan bijvoorbeeld data wissen als onderdeel van een ransomware-aanval of om je operaties te verstoren.
5. Externe dreigingen
- Malware: Kwaadaardige software kan worden ingezet op cloud systemen.
- Denial of Service (DoS) en Distributed Denial of Service (DDoS): Aanvallen waarbij systemen worden overspoeld met verkeer om ze onbruikbaar te maken.
- Man-in-the-Middle-aanvallen: Aanvallers onderscheppen dataverkeer tijdens de overdracht.
6. Insider threats
Insider threats kunnen ontstaan als een ex-medewerker met toegang tot resources deze misbruikt voor sabotage of wraak.
7. Shadow services
Dit zijn cloud resources die zonder goedkeuring van IT worden ingezet. Zonder de juiste security maatregelen kan dit leiden tot kwetsbaarheden en verhoogde risico’s.
8. Compliance
Compliance is een gedeelde verantwoordelijkheid tussen gebruiker en cloudprovider. Niet voldoen aan regelgeving kan leiden tot boetes en reputatieschade.
9. Beperkte controle en zichtbaarheid
Omdat de cloudprovider infrastructuur beheert, hebben gebruikers minder directe controle over netwerk- en opslagapparatuur. Dit kan security uitdagingen opleveren.
10. Gecompromitteerde identiteiten
Gestolen inloggegevens vormen een groot risico in IaaS. Cybercriminelen kunnen deze verkrijgen via phishing of malware en zo ongeoorloofde toegang krijgen. Met toegang tot cloud API’s kunnen ze zichzelf extra rechten geven en verdere schade aanrichten.